Afscheid van een vriend, hoeder van de samenleving

Veel mensen weten het. Vroeger was ik politicus. Dat is al ruim 5 jaar geleden en ik kan nu met afstand kijken naar wat er de afgelopen jaren is gebeurd in de politiek en bij de mensen die daar ten dienste van staan: ambtenaren en hun adviesbureaus. Ik schrik daar iedere keer weer van. De overheid lijkt niet meer de hoeder te zijn van de samenleving.

Ik schrik van alle schandalen. Het benadelen van mensen die toeslagen ontvangen. Het gebruik van illegale opsporingsmethoden zoals SyRI. Etnisch profileren. Het afnemen van vingerafdrukken van bijstandsgerechtigden. Het  opschrijven van onwaarheden door politiemensen. Het jokken in zeer belangrijke rapporten door ambtenaren en hun onderzoeksbureaus. Het misbruiken van mensen die zich niet kunnen verdedigen. Het expres burgers laten verzanden in lange procedures, die ook nog na jaren worden gewonnen door diezelfde burgers. Het óverschrijven van wat lobbyisten zeggen. Ik kan nog wel even doorgaan.

Ik schrik ook van het tekort aan kennis. De politiek wordt vooral bevolkt door alfa’s. Mensen die heel goed kunnen redeneren, maar erg weinig gevoel hebben bij techniek. Daarom krijg je ook van die malle discussies over elektrisch vliegen en mobiliteit. Dat is het werk voor bèta’s. Maar ja, die zijn niet zo spannend in het debat. Natuurwetten en koele technische berekeningen, daar kun je niet op los mee fantaseren. Rapporten kun je wel aanpassen aan de gewenste retoriek, maar daarmee klopt het nog niet met de werkelijkheid. Zoals Aldous Huxley het fraai verwoordde: “facts do not cease to exist because they are ignored”.

Maar helaas, de ingenieurs zitten niet in groten getale in de Kamer. Dat is nog een schone taak voor de kandidatencommissies om dat euvel te verhelpen. Maar ik voorspel dat dat niet gaat gebeuren.

Kunnen integere politici iets aan misstanden doen? Bijna niet! De fracties zijn door ons stemgedrag te klein en te verdeeld om een vuist te maken. Men is teveel bezig met eigen punten, soms ruzie. Intussen kan het wangedrag bij de overheid doorgaan. Slechts zelden wordt er nauw samengewerkt. Corrigeren is lastig en daardoor wordt het steeds brutaler.

Er is heden ten dage  tenslotte niemand die met de vuist op tafel slaat en zegt: “En nu is het genoeg! We gaan weer doen waar we voor zijn: onze burgers helpen, niet dwarszitten met onbegrijpelijke, lange procedures en soms leugens. We bieden alleen nog echte excuses aan en niet voor ophef of omdat het verkeerd is overgekomen. Het moet gewoon weer saai zijn en 100% kloppen. Dat verdienen onze burgers.” Dit gaat natuurlijk niet gebeuren. De volksvertegenwoordiging is hopeloos verdeeld, dus die kan toch vrijwel niks, en dat weet men. Mazzelaars zijn die bestuurders.

En dan bedenk ik opeens, vinden politici, ambtenaren en hun adviesbureaus dit zelf wel OK? Kunnen ze, zonder blozen, in de spiegel kijken? Of namen we helaas afscheid van een vriend, hoeder van de samenleving.