Bijstandsgerechtigden hebben het in de Gemeente Nissewaard niet gemakkelijk. Ik ervaar als belangenbehartiger dat als bijstandsgerechten in aanraking komen met (een deel van) de ambtenaren dat er heel veel mis gaat. Veel te vaak worden fatsoensregels en wettelijke regels niet nageleefd en afspraken niet nagekomen. Regelmatig wordt er gedreigd met sancties. Vaak ook nog geheel ten onrechte en in strijd met de wet. Er is echter vanuit de politiek geen rem op dat slechte gedrag. Er is iets hopeloos mis met de mindset van de politiek en daardoor het ambtenarenapparaat. En het lijkt er sterk op dat de Nissewaardse politiek het geen zier kan schelen, ook de partijen niet die van oudsher het opnamen voor de zwakkeren in de maatschappij, zoals de PvdA.
De bedoeling van de Participatiewet volgens de gemeenten op Voorne-Putten:
Tegenprestatie: het naar vermogen, door het college opgedragen onbeloonde maatschappelijk nuttige werkzaamheden verrichten, die worden verricht naast of in aanvulling op reguliere arbeid en die niet leiden tot verdringing op de arbeidsmarkt.
Positie van werkende bijstandsgerechtigden is altijd veel slechter dan die van mensen in loondienst.
Ik heb, na bestudering van “Trajectplannen”, gekeken naar de positie van bijstandsgerechtigden die te maken krijgen met Voorne-Putten Werkt (bv?). Ik heb enkele conclusies getrokken met betrekking tot de juridische houdbaarheid van de lopende “Trajectplannen” en de bejegening van bijstandsgerechtigden. Ondanks toezeggingen op 31-10-2018 aan de Gemeenteraad is de situatie van deze mensen niet verbeterd tot op de avond van de presentatie van mijn bevindingen op 17-4-2019 in het Atlas Hotel in Spijkenisse. De presentatie hield ik tijdens een bijeenkomst van FNV. Bekijk hier de presentatie. Een dag eerder was ik te gast in het FNV radioprogramma “Zeker Weten”. Beluister hier het fragment. De sinds maart 2019 ingevoerde “Plannen van aanpak” brengen hierin weinig verbetering. Deze plannen zijn te vaag en te breed om het te kunnen zien als “maatwerk”, hetgeen de Participatiewet wel vereist.
De gemeenten, samenwerkend in het bedrijf Voorne-Putten Werkt, interpreteren deze wet veel te ruim, door mensen te werk te stellen bij bedrijven waar gewoon simpel productiewerk wordt gedaan. Dit simpel en arbeidsplaatsverdringende productiewerk kan meestal worden gekwalificeerd als ongeschoolde arbeid, waarbij het zeer de vraag is of tewerkgestelden er ook maar iets van opsteken of mee opschieten. Heel vaak worden mensen geplaatst met véél te hoge kwalificaties voor ongeschoolde arbeid. Daarbij komt nog vaak dat collega’s hetzelfde werk doen tegen 120% of meer van het minimumloon, terwijl de tewerkgestelden 70% van het minimumloon ontvangen, maar ook geen gebruik kunnen maken van secundaire arbeidsvoorwaarden. Dit leidt tot grote frustraties en boosheid op het systeem en de maatschappij bij bijstandsgerechtigden. Boosheid die terugslaat op de ambtenaren die de regels soms onjuist of te rigide uitvoeren.
Ga je vanuit de Bijstand werken dan verdrievoudigt de kans op sancties
Ook krijgen tewerkgestelden, in tegenstelling tot hun collega’s in dienst bij het bedrijf of instelling, te maken met een scala aan strafmaatregelen die hen kunnen worden opgelegd, maar niet mogelijk zijn als men werkt als werknemers. Strafmaatregelen kunnen bij een “normale betrekking” alleen na een hele reeks functionerings- en beoordelingsgesprekken, eventueel getoetst door een rechter.
Tewerksgestelde bijstandsgerechtigden werken dus wel, maar blijven bijstandsgerechtigden die blijven vallen onder zeer zware controles op financieel en persoonlijk vlak. Zo kan de gemeente huisbezoeken (ook wel huiszoekingen genoemd) blijven doen en straffen uitdelen als mensen zich daartegen verzetten. Ook worden alle persoonlijke gegevens systematisch uitgeplozen en blijft men potentieel onderwerp van onderzoek van de sociale recherche. Een vriend of vriendin te vaak over de vloer krijgen, kan zomaar een korting op de uitkering veroorzaken, terwijl je dus feitelijk werkt. Een financiële meevaller ben je makkelijk kwijt. Een positie die een “normale werknemer” als zéér onaanvaardbaar zal ervaren.
Werken via de Participatiewet is vrijwel altijd een vorm van verdringing
De meeste uitkeringsgerechtigden krijgen werk aangeboden dat bestaat uit ongeschoolde productiearbeid of werk dat andere aanbieders in de vrije markt sector verdringt. Zo verdringen mensen die openbaar groen bijhouden de mensen die dat eerder deden tegen 120% van het minimum loon. Mensen die de fietsenstallingen bewaken verdringen de mensen met een beperking die daar een dagbesteding hadden. Tuktuk chauffeurs verdringen de taxichauffeurs of de reguliere bussen. Er bestaat namelijk geen additioneel werk. Het gaat altijd ten koste van echte banen. Onder de streep blijft werken via de Participatiewet afbraak van normaal betaalde werkgelegenheid, waarbij de bijstandsgerechtigde niet financieel of arbeidsrechtelijk beter van wordt, eerder veel slechter! De directeuren binnen het Sociaal Domein (niet voor niets afgekort SoDom) zijn daar zeer kritisch over. Lees hier hun rapport daarover.
Zinloos solliciteren, ook bedrijven worden er moe van!
Naast het niet lonende werk worden de bijstandsgerechtigden ook nog gedwongen om ieder jaar bijna 210 tot 520 zinloze sollicitatiebrieven schrijven en daarvan ook bewijzen te leveren. Het blijkt daarbij niet zozeer te gaan om passende vacatures, maar om de hoeveelheid brieven. Deze brieven leiden zelden of nooit tot een uitnodiging voor een sollicitatiegesprek en zijn derhalve net zo nutteloos als de te verrichten ongeschoolde arbeid. Lees meer
Overstap van vrijwilligerswerk naar (gedwongen) werken onder de Participatiewet kan ook financieel zéér nadelig uitpakken
Doe je al vrijwilligerswerk, dat ook goed is volgens de Participatiewet, en word je overgeheveld naar het Voorne-Putten Werkt traject dan kun je er tot € 125,00 per maand (!) op achteruit gaan. Dat komt omdat vrijwilligers niet zelden een wettelijk toegestane vrijwilligersvergoeding of een onkostenvergoeding krijgen. In sommige gevallen komt het voor dat men, als men wordt weggehaald bij een vrijwilligersorganisatie, er zoveel op achteruit gaat dat men in aanmerking komt voor een voedselpakket van de Voedselbank. Daarmee tref je uitkeringsgerechtigden waaronder gezinnen met kinderen enorm. Het komt ook voor dat mensen al jaren vrijwilligerswerk doen, met toestemming van de gemeente, en plots worden geconfronteerd met een participatie ” overeenkomst” (dat feitelijk een beschikking is, omdat het eenzijdig wordt opgelegd) en er rechtspositioneel zeer op achteruitgaan. Dit terwijl er verder aan het werk niets verandert. Ook de vrijwilligersorganisatie gaat er zwaar op achteruit door de opgelegde verplichtingen. Lees hier het op punten onwettige “contract”
Werken onder de participatiewet leidt bijna nooit tot een vaste baan
Uit verscheidene onderzoeken blijkt dat het werk dat aangeboden wordt niet bijdraagt aan de ontwikkeling van de bijstandsgerechtigden. Bijvoorbeeld: een werkzoekende leraar heeft niets aan traject waarin je verplicht wordt koekjes in te pakken. De middelbaar en hoger opgeleide werkzoekenden vinden een baan in een heel ander circuit en op eigen kracht. Daarbij wordt de participatiewet als een belemmering ervaren.
Draaideur participanten
Zeer regelmatig komt voor dat mensen van het ene traject naar het andere traject worden geschoven, waarbij er geen uitzicht is op een baan. Hierbij moet men denken aan het volgende: een bijstandsgerechtigde wordt te werk gesteld bij een fietsenstalling, is vervolgens na een half jaar weer werkloos. Dan wordt hij/zij geplaatst bij een productie werkplaats voor een half jaar. Wordt dan overgeplaatst naar een koekjesfabriek om vervolgens weer opnieuw bij de fietsenstalling te worden geplaatst. Hiervoor is de participatiewet niet bedoeld. Als een traject niet leidt tot een echte baan mag men niet nog een keer in het zelfde traject worden gezet. Maar toch gebeurt het! Ook komt het voor dat mensen langer dan 2 jaar gedwongen aan het werk zijn onder de werking van de Participatiewet. Dat is een ernstige overtreding van de wet door de gemeente. Helaas laat de Gemeenteraad dit soort overtredingen ook voortbestaan.
Werken onder de participatiewet is slecht voor de Bijstandsgerechtigden
Kortom werken via de Participatiewet, zoals uitgevoerd door gemeenten op Voorne-Putten, leidt niet tot verbetering van de positie van bijstandsgerechtigden, eerder is het een ernstige verslechtering. Men kan nóg vaker sancties oplopen dan wanneer men een uitkering ontvangt, men wordt in het geheel niet beloond voor inspanningen. Slechter nog: men gaat er op achteruit. Alle zware controles en beperkingen inzake de Bijstandswetgeving blijven van toepassing, men blijft in de armoede. Al met al: Werken loont absoluut niet. Werken verslechtert de situatie van de bijstandsgerechtigden.
Concluderend
Onder de streep pakt werken onder de Participatiewetregels nadelig uit voor de Bijstandsgerechtigden. Dat mensen niet enthousiast willen meewerken aan tewerkstelling onder de participatiewet is hierom zeer te begrijpen en ook niet te veroordelen.
De uitvo
ering van de Participatiewet is vormgegeven door politici. Politici zijn dan ook de mensen die de regels moeten aanpassen. Doen ze dat niet, dan zijn ze mede verantwoordelijk voor de belabberde positie van medemensen. Medemensen die vaak vele-vele-vele jaren netjes belasting betaalden. Belastingen waaruit ook de salarissen van dezelfde politici worden betaald. Lees meer