Er was vorige week heel veel gedoe over een demonstratie op de Dam in Amsterdam. Dan kan je van alles vinden over hoe dat politiek zit en je verbazen over het feit dat politici die tegen een lockdown waren opeens voor het verbieden van een demonstratie vanwege coronaregels zijn. Eerst demonstratief op een terras hangen in Volendam en dan later een burgemeester afbranden. Maar goed, de achterban van deze mensen hebben dat toch niet door, zullen ze gedacht hebben.
Het gaat me om iets anders. Er wordt wel heel makkelijk geroepen dat men weg moet blijven als het te druk is. Iedereen moet zoveel mogelijk thuisblijven, word dan gezegd. Maar wie is dat, iedereen? Bent u iedereen, ben ik iedereen, is mijn buurvrouw iedereen? Ik weet het niet. Ik ben in ieder geval niet iedereen. En door deze onduidelijkheid voelt niemand zich aangesproken en zie je pas dat het te druk is als je er al bent. Dus als niet iedereen naar het strand mag, of niet iedereen mag protesteren tegen racisme, mag ik niet, of juist mijn buurvrouw niet? En wie ben ik dan om een ander te verwijten dat die zich niet aangesproken voelt met dat “iedereen”.
Tja, en dan komt men met gezond verstand argument. Maar wat is nu weer gezond verstand? Gebruik ik gezond verstand als ik er niet op uit trek, of is het juist de ander die wel op pad gaat en gaat genieten van de zon? Het is vooral gemakkelijk roeptoeteren voor de anonieme mafklappers en sneuneuzen, met nul volgers, op Twitter en Facebook.
Wat we namelijk in de snelheid van de hypes eventjes vergeten is dat we individuen zijn. Mensen met een eigen wil, eigen geweten, eigen gevoel en een eigen karakter. Individuen maken hun eigen afwegingen. En soms denken we met heel veel tegelijk hetzelfde en willen we hetzelfde. En dan wordt het opeens ergens heel druk. En dan geven we snel iemand de schuld van dat denken van al die individuen. Die moet dan worden “opgeknoopt”. “Opgeknoopt” omdat we met zijn allen vergeten zijn dat we niet “iedereen” zijn. We zijn niet te programmeren, we zijn geen robots.
Verschenen bij Weekblad Groot Nissewaard en Joop van BNNVARA