Hangmat of strafkamp met dwangarbeid?
Heel vaak praat men heel erg gemakkelijk over bijstandsgerechtigden. “Ze” zouden “luieren in hangmatten en profiteurs zijn”. In werkelijkheid zijn ver-veruit de meeste bijstandgerechtigden mensen die vele-vele jaren belastingen en premies hebben betaald en bijna altijd slachtoffer zijn geworden van ontslag of arbeidsongeschiktheid. Deze mensen hebben hulp nodig en geen veroordelingen. Lees hierover mijn column in het weekblad Groot Nissewaard en Joop van BNNVARA. Vaak zijn mensen vergeten dat een inkomen op bijstandsniveau buitengewoon pover is. Men heeft het niet voor niets over het “bestaansminimum“. Mensen die niet bijstandsgerechtigd zijn mogen heel hard in hun handen knijpen. Ze zijn gevrijwaard van bijvoorbeeld zeer strenge controles, die veel verder gaan dan bijvoorbeeld onderzoeken in het kader van het strafrecht. Het is niet voor niets dat bijstandsgerechtigden zich als criminelen voelen worden behandeld, terwijl men niet anders dan de pech heeft geen werk te hebben.
Misleidend: Bijstandsgerechtigden “klant” en de controlerende ambtenaren “klantmanager” noemen
De gemeenten noemen vaak haar bijstandsgerechtigden “klant“. Dit is een term die niet past, want een bijstandsgerechtigde is alles behalve iemand die iets komt kopen en, zoals u zult lezen, ook alles behalve “koning” is. Klantmanagers straffen veelvuldig de bijstandsgerechtigden. Welke ondernemer straft zijn klanten?
Centrale Raad voor Beroep: “Bijstandsgerechtigden slechts verplicht kunnen worden tot het verrichten van arbeid, indien elk perspectief richting arbeidsinschakeling ontbreekt. De woorden ‘elk perspectief’ geven in feite aan dat de verplichting om arbeid met behoud van uitkering te verrichten niet snel zal afketsen op het feit dat het traject niet bijdraagt aan arbeidsinschakeling.”
Participatietrajecten waarbij de rechten van deelnemers onvoldoende zijn gewaarborgd, worden in een artikel in het juristenblad Ars Aequi (feb. 2019) getypeerd als dwangarbeid.
Participatiewet is conflict opwekkend en zorgt voor 83% van alle bezwaarschriften bij een gemeente
Het belangrijkste bestuurdersblad van Nederland, Binnenlands Bestuur, publiceerde een artikel met bevindingen over de problemen met de “repressieve” Participatiewet. Sommige beslissingen leiden tot een grote stroom aan bezwaarschriften dat leidt tot hoge kosten en veel ergernis. Deskundigen noemen de Participatiewet “conflict opwekkend”! Lees het artikel hier
De zaak zelve
Lees hier mijn toespraak tot de Commisie Sociaal Domein
Beluister hier de discussie over de inbreng van de FNV en mijzelf in de Commissie SoD van 6-10-2018, vanaf minuut 36.
Beluister hier de voortgang tijdens de vergadering van Commissie SoD 4-10-2018, waarin het College impliciet toegeeft dat het al jaren gebruikte trajectplan juridisch niet houdbaar is en ook niet past binnen de omgangsvormen (bejegening) die men wil. Vanaf minuut 24.
Sinds 2014 maakten de gemeenten Nissewaard, Hellevoetsluis, Brielle en Westvoorne gebruik van biometrische gegevens voor aanwezigheidsregistratie van de door hen te werk gestelde bijstandsgerechtigden. Er werden vingerafdrukken opgeslagen en ter beschikking gesteld aan een derde partij, te weten Voorne Putten Werk BV en haar rechtsvoorgangers. De gemeente geeft dit ook toe: lees meer. Dit is in strijd met de Wet Bescherming Persoonsgegevens en de Uitvoeringswet Algemene Verordening Gegevensbescherming. Op iedere overtreding van de wet staat een sanctie van de 3e categorie. Er blijkt echter veel meer mis te zijn, zo blijkt uit mijn onderzoek naar de feiten.
Toedracht
In juli 2018 kwam ik er per toeval achter, omdat iemand moest verschijnen bij de Gemeente Nissewaard om een contract te ondertekenen, waarin o.a. stond dat men verplicht was om eraan mee te werken. Er zijn tenminste 3 versies van het contract, dat ten onrechte Trajectplan wordt genoemd, in omloop. Een “trajectplan” van 8 pagina’s en 20 artikelen, een 12 pagina’s met 23 artikelen en een andere versie m.b.t. vrijwilligerswerk van 8 pagina’s. Niet ondertekenen van het contract werd mogelijk bestraft met een korting op de uitkering of zelfs intrekking, waardoor de bijstandsgerechtigden en hun gezinnen (met kinderen) direct in zeer grote problemen zouden komen. Bijstandsgerechtigden hebben immers geen reserves meer. Kortingen op de uitkeringen leveren per direct schulden op, met alle gevolgen van dien. Het contract staat overigens vol met dreigementen en juridische missers, waardoor het contract onwettig is en zelfs nietig.
Na één simpel telefoontje met de Autoriteit Persoonsgegevens en de Gemeente Nissewaard werd per direct het verzamelen en gebruiken van biometrische gegevens gestaakt. Ook werd gemeld dat de opgeslagen vingerafdrukken zijn vernietigd. Hoewel je van digitale opslag nooit zeker weet of er niet ergens een kopietje achterblijft. Vandaar dat de wetgeving zo streng is en je dus nooit moet beginnen aan zoiets als opslag van biometrische gegevens.
Naar aanleiding van het ter discussie stellen van het afnemen van vingerafdrukken verschenen grote artikelen in het Algemeen Dagblad, Weekblad Botlek 1 en het bestuurdersvakblad Binnenlands Bestuur. Ook Radio Rijnmond besteedde er aandacht aan. (foto: John de Pater)
Gemeente Nissewaard stuurde een brief aan de gedupeerde bijstandsgerechtigden, waarin men aangaf dat men de biometrische gegevens niet meer gebruikt, omdat het niet meer mag sinds de invoering van de AVG. Daarmee zet ze de bijstandsgerechtigden opnieuw op het verkeerde been. Opslag van biometrische gegevens, hoe minimaal en veilig ook, mag niet en mocht ook niet vóór de invoering van de AVG. Lees de brief hier. Wat opvalt is dat de Gemeente de ophef betreurt en niet het opleggen van een contract, dat in strijd is met de wetgeving en het afnemen van vingerafdrukken. In een eerdere zaak (zie onder Camera affaire op deze site) gebruikte men dezelfde afleidingsmethodiek. De klokkenluider is de boeman, niet het eigen handelen is oorzaak van een openbare discussie. Ook kunt u uit de brief opmaken dat men niet eerst gedegen onderzoek heeft gedaan naar de rechtmatigheid van de hele gang van zaken met betrekking tot het opgelegde contract.
Er is meer aan de hand
Dit was een moment waarop opeens bleek dat er veel meer aan de hand was dan alleen maar een contract met ernstige juridische fouten. Uit het relaas van getroffen bijstandsgerechtigden blijkt dat niet alleen met hun burgerrechten werd gesold, maar dat ook heel veel mis was met bejegening door ambtenaren en werkbegeleiders. Het beeld is ontstaan dat je met bijstandsgerechtigden alles kunt doen, want door hun belabberde financiële situatie en hun afhankelijkheid zal men niet snel protesteren. Dat blijkt waar te zijn. Journalisten hebben de grootste moeite om mensen te spreken. Men is als de dood om te praten, ook niet anoniem. De Gemeenten leggen immers sancties op op grond van een vage en subjectief uit te leggen term als “houding en arbeidsethos“. Met deze sanctie wordt met enige regelmaat gedreigd, vertellen bijstandsgerechtigden mij. En een sanctie kan betekenen dat je per direct geen geld meer hebt voor eten of het betalen van de huur of ziektekostenpremies. Toch zijn er enkelen die dapper genoeg zijn om te vertellen waar ze onder te lijden hadden.
Statushouders die naar school moeten, worden gepushed om ongeschoolde arbeid te doen
Statushouders zijn in ons land vrijgesteld van arbeid, dat staat zelfs op hun verblijfsvergunning. Die vrijstelling is vooral bedoeld om zo snel mogelijk de Nederlandse taal en cultuur te leren en te begrijpen. Toch worden ze onder dreiging met een korting op de bijstandsuitkeringen gedwongen om op te komen draven om “kennis te nemen” van hun mogelijkheden om aan ongeschoolde, onbetaalde en met veel mogelijke sancties omgeven arbeid deel te nemen. Ook blijven alle bijstandsregels van kracht, zodat men van werken eigenlijk slechter wordt. Geen beloning, geen perspectief, geen opleiding, wel alle beperkingen van de bijstandsregels. Dus ongeschoolde productie draaien, dus arbeidsplaatsen verdringen, maar alsnog in de armoede blijven. Dat is wat hier gebeurt met mensen die als de dood zijn voor de overheid. Ze komen immers uit landen waar de staat als onderdrukkers te boek staan.
Statushouders klagen over het feit dat tussen de oproep om te komen opdraven en de dag dat dat moet soms maar 2 werkdagen zit, zodat informatie vragen over je rechten en plichten niet mogelijk is. Lees hier een oproepbrief, totaal onbegrijpelijk voor iemand die nog maar kort in Nederland is en soms helemaal niet goed bekend is met het Romaanse schrift. Vervolgens komt de Gemeente weken later met een brief met bedreigingen, terwijl de statushouder vrijgesteld is van arbeid, omdat met moet inburgeren.
Vrijwilligers zijn opeens geen vrijwilligers meer, maar gedwongen “werknemers” zonder vergoeding en werknemersrechten
Bijstandsgerechtigden die vrijwilligerswerk doen, soms al jaren, krijgen te maken met een contract vol met verplichtingen van en sanctiemogelijkheden voor de gemeente. Was het eerst vrijwillig, dan opeens is het verplicht vrijwillig. In de overeenkomsten die worden voorgelegd, staan voorwaarden die in strijd zijn met de wetgeving. Ook zijn de vrijwilligersorganisaties opeens werkgever en de klos voor allerlei zaken, die eigenlijk thuishoren bij de gemeente. Vervolgens zijn collega’s opeens mensen die kunnen bepalen of je wel of niet een strafkorting krijgt. Dat verziekt de verhoudingen.
Op de pagina documenten kun je de contracten lezen. Let wel, die contracten zijn geen contracten, omdat de wetgever vindt dat een contract geheel uit vrije wil moeten zijn getekend. Door de scheve machtsverhouding tussen gemeenten en bijstandsgerechtigden is dat nooit het geval. Waarom zou je akkoord gaan met een regen aan verplichtingen en sanctiemogelijkheden? Dat is toch zeer nadelig voor je als bijstandsgerechtigde? Een gemeente hoort zo’n contract niet voor te leggen. Zulke contracten zijn onrechtmatig, of zoals Staatssecretaris van Ark schrijft, “onwenselijk”.
LEES MEER OP DE SUBPAGINA’S